Durkheim’ın Gözünden Yeni Türk Sineması’na Bakmak

3-5 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilen MSGSÜ Sosyoloji Konferansı’nın ikinci günündeki Kültürel Çalışmalar oturumunda, Arş. Gör. Eda Çekemci sinema ve sosyoloji alanındaki çalışmasının sunuşuyla yer aldı. Akademik çalışmalarında sinema ve sosyoloji disiplinlerini beraber kullanarak üretimler yapan Çekemci sunumunda, sinemayı toplumsal etkileşimlerden ayırmanın mümkün olmadığını, belki de en bireysel anlatıların olduğu Yeni Türk Sineması’nda bile bu izlerin rahatlıkla takip edilebileceğinin altını çizdi.

Emile Durkheim’ın Kuramından Yararlandı

Yeşilçam’ın anlatı yapısını yapı bozumuna uğratarak kendine özgü çağdaş bir anlatı yapısı oluşturan ve yenilikçi bir sinema diliyle üretimler verilen Yeni Türk Sineması dönemini ele alan Çekemci, bu dönemde hakim olan bunalım atmosferini, depresif ve karamsar karakterleri ve tekrarlayan intihar anlatısını sosyolojik bir perspektiften yorumladı. Yeni Türk Sineması ve intihar şeklinde iki ana başlığa ayırdığı sunuşunda, hem bireysel bir anlatı diline sahip Yeni Türk Sineması dönemi anlatısının hem de bireysel bir karar olarak kabul gören intihar eyleminin toplumsal dönüşümlerden ve toplum-birey ilişkisinden etkilendiğini örneklemde yer alan filmler üzerinden bulguladı.

Sosyolog Emile Durkheim’ın intihar kuramından ve kategorilere ayırdığı intihar tiplerinden yararlanan Arş. Gör. Eda Çekemci, Yeni Türk Sineması anlatısında görülen intiharları betimsel analiz yöntemiyle inceleyerek Durkheim’ın ortaya koyduğu hangi tipte intihara denk düştüklerini belirledi. Sonuçta, özgeci tipte intiharların bencil ve kuralsız tipte intiharlarla karma bir şekilde yer aldığını bulgulayan Çekemci, tek tip intiharların görülmemesini toplumsal hayatta yaşanan hızlı dönüşümlerle ve toplum-birey ilişkisinde gözlenen yer yer yakınlaşma yer yer uzaklaşma şeklindeki dengesiz halle açıkladı.

Sinema ve müzikoloji alanlarındaki çalışmaların ağırlıkta olduğu ve keyifli tartışma ortamlarının oluştuğu oturum soru cevabın ardından son buldu.

Arş. Gör. Eda Çekemci’yi bildiri sunumu için tebrik eder, başarılarının devamını dileriz.