Toplam 36 öğrencinin katıldığı söyleşi, Yüksek Mimar Gülbiye Hacıoğlu’nun İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mimari Tasarım Programı’ndaki yüksek lisans kariyerinde neden böyle bir konuya yöneldiğini açıklaması ile başladı. Ardından sürdürülebilirlik kavramının tarihçesine ilişkin bir anlatıda bulunarak, sosyal sürdürülebilirlik kavramının kent yaşamındaki öneminden ve İnciraltı Kent Ormanı üzerine yaptığı çalışmanın araştırma sorularından bahsederek sunumuna devam etti. Söyleşide; kentsel yeşil alanların sosyal sürdürülebilirlik için taşıdığı önem, sosyal sürdürülebilirliğin değerlendirilmesindeki anahtar kavramlar, bu değerlendirme sürecinde kentsel yeşil alanların kullanımı gibi konular üzerinden örnek olay olarak incelenen İnciraltı Kent Ormanı’na dair somut örnekler verildi.
“Demografik faktörlerin ve kullanıcı alışkanlıklarının sosyal sürdürülebilirlik üzerinde önemli etkileri bulunuyor...”
İnciraltı Kent Ormanı’ndaki demografik faktörlerin ve kullanıcı alışkanlıklarının sosyal sürdürülebilirlik üzerinde önemli etkileri olduğunu söyleyen Hacıoğlu, çalışmasında çevresel faktörler ile sosyal sürdürülebilirlik arasında kayda değer ilişkilerin saptandığından bahsetti:
“Kısaca özetlemek gerekirse, kentsel yeşil alanların sosyal sürdürülebilirliği sağlamak için gerekli bazı temel boyutları desteklediğini söyleyebiliriz. Aidiyet duygusu, insan hakları ve katılım gibi bazı boyutların gelişimi, sosyal etkileşimlerle gelişen sosyal bağlara bağlı. Kentsel yeşil alanlar, sosyal etkileşimler için uygun ortamlar yaratmada çok önemliler. Ayrıca kentsel yeşil alanlar hiçbir ayrım gözetmeksizin tüm vatandaşlara hizmet veren kamusal mekânlardır. Tüm ziyaretçiler için eşit fırsatlar yaratırken eşitlik ve yoksulluk temalarını desteklerler.”
İç Mimarlık Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Yaprak Özel de ülkemizdeki sürdürülebilirlik teması ile ortaya çıkarılan dönüşüm projelerine dair görüşlerini paylaştı:
“Atıl kalan alanlar atıl kaldığı hâliyle bile kamuya açılsa kendi kendine dönüşümü sağlanabilir ancak Türkiye’de maalesef bu alanlar rant uğruna bekletiliyor ve büyük projelerle kökten dönüştürülüp bambaşka kullanımlara açılabiliyorlar. Oysa kendi kendilerine toplum odaklı dönüşümleri sağlansa çok daha sürdürülebilir mekânlar ortaya çıkabilir.”
Yüksek Mimar Gülbiye Hacıoğlu ile yapılan bu söyleşinin İstanbul Gelişim Üniversitesi’nin temel ilke ve hedefleri açısından da önemi büyük. Nitekim, çevreye duyarlı bir nesil yetiştirmeyi hedefleyen İstanbul Gelişim Üniversitesi’nin 2018 yılında başladığı AQAS değerlendirme sürecinin ardından birçok bölümün akredite edilmesiyle birlikte, EKF218 Sürdürülebilirliğe Giriş dersi üniversitemizdeki fakültelerin tüm bölümlerinin müfredatına zorunlu ders olarak eklendi. Bu ders ile; karar vericilerin kâr odaklı politika ve uygulamalarının doğada ve toplumsal katmanlar üzerinde yarattığı tahribatın önüne geçebilmek adına çevre ve toplum odaklı faaliyetlere ilişkin farkındalık yaratmak ve çevresel ve ekonomik kalkınma uygulamalarını politik ve yönetimsel yaklaşımlarla günışığına çıkararak, öğrencilere yeni politikalar geliştirebilme yetkinliğini kazandırabilmek amaçlanıyor. Bu anlamda, İç Mimarlık Söyleşileri’nde kentsel yeşil alanlarda sosyal sürdürülebilirlik temasının işlenmesi de ayrı bir önem taşıyor.
İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Zerrin Funda Ürük de söyleşi ile ilgili benzer noktalara değindi:
“Sürdürülebilirlik bizim de bölüm olarak üzerinde çalıştığımız önemli bir konu. Yurtdışındaki örnekler şu an için sürdürülebilirlik anlamında daha olumlu görünüyor. Umuyoruz ülkemizde de sürdürülebilirlik konusunda özgün ve topluma yararlı projelerin sayısı artar. Gülbiye Hanım’a da böyle önemli ve keyifli bir konuyu ilgi çekici bir sunumla bize aktardığı için öğrencilerimiz ve üniversitemiz adına teşekkür ederiz.”
Sayın Gülbiye Hacıoğlu’na sunduğu katkılar ve günümüz eğitim ve meslek hayatına yönelik öğrencilerimize verdiği tavsiyelerden ötürü teşekkür eder, meslek hayatında başarılar dileriz.
Hazırlayan: Arş. Gör. Gökçe Uzgören
